Om met de deur in huis te vallen: Baskenland, in het Baskisch Euskadi, twee kustlandschappen. De foto’s zijn gemaakt bij Punta Algorri, een vermaarde plek nabij het stadje Zumaia en dat ligt grofweg halverwege San Sebastián en Bilbao (daar voerde mijn reis ook naar toe). Parkeren en dan hooguit een kwartiertje lopen naar deze toeristisch trekpleister, maar alles is rustig als ik er in alle vroegte en nog voor zonsopgang arriveer. De avond ervoor had ik mij reeds georiënteerd zodat ik in de ochtendschemering snel mijn weg kon vinden. Inmiddels is dat zo langzamerhand mijn vaste werkwijze, ’s avonds verkennen, ’s ochtends fotograferen. Dat neemt niet weg dat er soms ook ’s avonds gefotografeerd wordt, maar dan kan het gebeuren dat het snel te donker wordt. In Zumaia was er alle tijd: de linkerfoto gemaakt om 6:53 u in het licht van de ochtendschemering, de rechterfoto 7:18 u als de zon onverwacht tussen de wolken tevoorschijn komt en het landschap verlicht.
Afgelopen mei heb ik de Noord-Spaanse kust verkend, de kust en stranden van País Vasco tot en met die van Asturias. Het vervolg, Galicia, de meest oostelijke regio met de kuststreek Fisterra, Gallisich voor Finisterre – einde van de wereld – wil ik later dit jaar gaan verkennen.
Verbindend element van de gehele foto-reis was Flysch. Dit bijzondere geologische fenomeen domineert de bezochte kust en hoewel ik een gemankeerde aardrijkskunde leraar ben, weersta ik de verleiding een uitgebreid exposé te houden. Ik houd het kort: flysch is gesteente, rotsformaties die uit duidelijk waarneembare opeenvolgende lagen bestaan. De naam is afgeleid van het Duitse fließen (vloeien, stromen) omdat men aanvankelijk abusievelijk veronderstelde dat het gesteente door rivieren gevormd was.
Flysch is facinerend, buitengewoon fotogeniek maar ook zeer pittoresk. Geen sinecure om daar als fotograaf je eigen visie aan te te voegen. In bovenstaande diaserie een drietal foto’s, gerangschikt in toenemende mate van schilderachtigheid. De tijd zal het leren welke foto’s daadwerkelijk een meerwaarde hebben.
Hierboven nog een tweetal Flysch formaties. Links een rots aan de Baskische kust, dezelfde plek als de openingsfoto’s. Op de foto rechts vormen flysch en zand de aanzet tot een strand, een playa, niet zo ver van Santander. En wat de rechter foto ook al laat zien, stevige golven, de Cantabrische kust is populair bij surfers.
Een verhaal apart is dan ook de Cantabrische Zee, het zuidelijk deel van de Golf van Biskaje. Hier heerst vrijwel altijd een harde wind uit het noordwesten en deze zorgt voor golven van zo’n tweeënhalf tot drie meter hoog. Of een stevige branding zoals op de foto van weer een andere playa. Met minder flysch en meer zand is dit een populair surfstrand, de stippen op de foto zijn surfers, evenals de fotograaf vroege vogels.
In het najaar steviger wind en ruigere golven, tot wel negen meter, het wordt spannend of er dan ook met de drone gefotografeerd kan worden. In Normandië heeft de drone eerder windkracht zeven weerstaan maar dat was niet boven zee …